Zelforganisatie is nooit een doel, maar een middel.

Voor welk probleem vormt zelforganisatie de oplossing.

Herken je:

  • oeverloos overleg - ieder wil zijn plasje erover doen
  • actiepunten worden keer op keer niet nagekomen
  • deadlines, worden (standaard) niet gehaald
  • eindeloze besluitvorming, je bent voor goedkeuring afhankelijk "van boven"
  • de besluitvorming is “politiek” - het is maar net ”wie kent wie”

  • wat speelt er werkelijk op de werkvloer?
  • wat weten we van elkaar, en van elkaars thuissituatie?
  • er is “gedoe”, collega’s spreken zich niet uit

  • er is een gebrek aan eigenaarschap
  • een gebrek aan initiatief

  • je hebt als leidinggevende het idee dat er al snel naar jou wordt gekeken
  • je hebt gebrek aan controle en overzicht
  • blijven we nog binnen budget?

  • daar gaan we weer, de zoveelste reorganisatie
  • hoe kunnen we de Agile teams versterken
  • hoe spelen we snel in op (de veranderende) klantvraag     

Dán is organiseren in resultaatverantwoordelijke teams wellicht iets voor jou. Meer autonomie laág in de organisatie - zodat (operationele) uitdagingen snel kunnen worden opgelost, daár waar ze zich voordoen. Daar waar de kennis voorhanden is - bij de medewerkers. Zij zijn de experts en kunnen snel handelen.  Met de bevoegdheid komt ook de verantwoordelijkheid.

Semco Style Institute onderscheid in haar e-book “Iedereen de baas"   5 universele redenen om te kiezen voor een (meer) democratische organisatie.

 

  1. reactievermogen: verander - of word veranderd.
    Uit onderzoek [Deloitte] blijkt dat 90% van de top executives "samenwerking" en "agility" als topprioriteiten aangemerkt. Ontwikkelingen in markten en mogelijkheden dwingen ons sneller aan te passen dan we misschien willen of kunnen.

  2. betrokkenheid: blijf aantrekkelijk voor jong talent én voor oudere generaties.
    Wil je jong talent binnenhalen en binnenhouden dan is er maar eén oplossing: een meer democratische, mensgerichte leiderschapsstijl.

  3. technologische ontwikkelingen: samenwerking met robots.
    Exponentiele ontwikkeling als AI, internet en mobiele telefonie doen traditionele businessmodellen op hun grondvesten schudden. Exponentiele ontwikkelingen zijn per definitie niet onder controle te houden zijn. Als je er last van krijgt je al te laat bent.

  4. fit blijven.
    Onderzoek wijst uit dat mensen die autonomie ervaren in hun leven en werk, minder vaak ziek zijn.

  5. last but not least: productiviteit, kwaliteit, kostenreductie
    Performance is key. Het adagium "you manage what you measure" geldt als nooit tevoren.  We kunnen niet buiten de creativiteit van de werkvloer. Daar zijn ideeën te vinden.

Het kan wel, want het kán anders.

Inspiratie

Er is niets liever wat ik doe, dan sparren over Zelforganisatie. Met enthousiasme. Eén op eén, voor een Team, een afdeling of een MT. Daar "mag je me voor wakker maken".
Ook in de vorm van een lezing of presentatie.


Hoor in pak ''m beet 2 uur een helder verhaal over het heden, verleden en toekomst van zelforganisatie. Werkt het? Voor wel probleem is het een oplossing. Wordt het geen Poolse Landdag? Hoelang duurt het eigenlijk voor je als team/ afdeling zelfsturend kunt worden. Wat zijn de randvoorwaarden - en niet te vergeten praktijkverhalen.
Door ondergetekende of een gastspreker die je is voorgegaan.

Tijdsinvestering: ca. 2 uur

Locatie: bedrijfsintern

Think big - start small.

Lisette oosterbroek
VP Organisational excellence
KPN

Leren door te doen!

-  een vliegende start voor jouw team/ afdeling

Het realiseren van zelfsturing is zoiets als (het verhaal van) De Baron van Münchhausen. Deze trok zichzelf aan zijn eigen haren uit het moeras. Hóe - kan een team/ afdeling in een bestaande (management) hiërarchie zichzelf aan die hiërarchie onttrekken?

Ik geloof niet in het implementeren van zelfsturing. En ik geloof al helemaal niet in "one size fits all". In tegendeel - in mijn ervaring is het leren door te doen. Een iteratief proces waarbij de invoering al start zodra je denkt aan meer autonomie/ beslissingsbevoegdheid én verantwoordelijkheid "laag" in de organisatie.

 

"Voor-doen, samen-doen, zelluf doen" - een prima trits om op inhoud en proces te leren Zelforganiseren. Met deze zelforganisatie kick-start krijg je praktische handvaten om er direct mee aan de slag te gaan.

 

Gedurende een 2-daagse work-shop werk je aan Zelfsturing binnen je eigen eenheid. Na 2 dagen al - ben je gestart! Met taken, rollen en verantwoordelijkheden. Die leggen we vast in online-tool. We oefenen met efficiënt overleg ín (werkovoerleg) en aán  de organisatie (governance). En er is álle ruimte voor specifieke vragen.

Onderdelen

  • zelfsturing, zelforganisatie - - of smaak van het jaar?
  • over het belang van purpose
  • kaders neerzetten voor zelforganisatie
  • teams als kleinste bouwsteen van een organisatie
  • over de afbakening van teams
  • het in kaart brengen van activiteiten
  • om die vervolgens te organiseren in rollen en teams
  • het gebruiken van Glassfrog, om doelen en verantwoordelijkheden vast te leggen
  • werken met spanningen - verschil tussen wens en werkelijkheid
  • efficiënt overleggen: over het werk (werkoverleg)  en over organiseren (governance)

Resultaat

  • je kent de verscheidenheid en achtergrond van Zelforganisatie

  • je weet verschillende organisatiestructuren en welke bij jouw team/ afdeling past

  • je hebt de kennis van randvoorwaarden

  • je leert van best-practices, de do's en don'ts, de valkuilen

  • de eerste stappen zijn gezet! Taken zijn geïnventariseerd en  toebedeeld aan rollen/ cirkels.

  • bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in Glassfrog.

  • je kent besluitvorming volgens consent. En hebt geoefend met de overlegstructuren (werkoverleg en roloverleg

  • je gaat geïnspireerd naar huis, je hebt je eigen casus uitgewerkt

  • je hebt een plan van aanpak voor de komende tijd, en 

  • ben je in staat anderen te inspireren over deze manier van werken


Tijdsinvestering: 2 x een dag of 4 x een dagdeel (max. 4 uur)

Locatie: intern of extern naar wens - in overleg.

Zelforganisatie kan best goed gaan, maar ook goed mis gaan

Salvatore Vitale - spychotherapeut
over Zelfsturend team in de GGZ - kan dat wel

Zelfsturing

-  een introductie

Op een speelse manier wordt het concept van Zelfsturing verkend. Je leert je hóe Zelforganisatie bijdraagt aan de uitdagingen waar individuen en jouw organisatie voor staan. Tijdens de workshop worden Zelforganisatie principes en achtergrond vertaald naar jouw eigenpraktijk. Hóe richt je je als organisatie in, hoe organiseer je activiteiten in rollen teams.

Resultaat

  • je kent de verschillen tussen Zelforganisatie en Zelfsturing

  • je weet van verschillende benaderingen tot Zelforganisatie

  • je kent de randvoorwaarden en succesvoorwaarden, en

  • hebt geëxperimenteerd met besluitvorming/ overlegvormen voor zelforganisatie

  • je maakt de vertaalslag naar het organiseren van activiteiten in rollen en cirkels voor je  team/ afdeling, en

  • weet hóe verbinding tussen teams te realiseren


Tijdsinvestering:  een halve dag of een dag

Locatie: intern of extern naar wens - in overleg.

Ik leerde - - dat er veel meer kennis binnen de organisatie zit dan we eigenlijk gebruiken. - - Eén CEO kan niet meer alles weten.

Klaas Ariaans

Managing Director Persnonal Banking ABN Amro 

Inspiratie

-  bedrijfsbezoek

Leer van een organisatie die ervaring heeft met het doorvoeren van Zelfsturing/ Zelforganisatie. Een scala van organisaties uit productie, zorg of dienstverlening die (jaren lange) ervaring hebben met een vorm van zelfsturing vertellen er graag over. Wát zijn Succes- en faalfactoren. De Do's en Don'ts. En waarom zou je eraan beginnen, of juist niet. Welke fouten kun je voorkomen. Voorbeeld bedrijven zijn Start-ups, Productiebedijven,  Fast Moving Consumer  Goods, Adviesbureau (Bouwkundig, Juridisch), Zorg of Gemeente.

Tijdsinvestering:  2 tot 3 uur

Locatie: extern (bedrijfsbezoek)

Coaching 

"The proof of the pudding is in the eating". Nog leuker dan erover te praten is het te dóen - te realiseren. Volgens een gestructureerde aanpak richting Zelforganisatie - helpen wij teams en organisatie succesvol richting meer autonomie op de werkvloer. We verbinden theorie aan praktijk, met jarenlange ervaring in verschillende sectoren. Met tools en technieken die we aanreiken kan je team/ afdeling aan de slag. Zo helpen wij met het afbakenen van teams, het werken vanuit purpose, het definiëren van rollen en cirkels, efficiënte van besluitvorming en uiteindelijk - een verandering van cultuur.

In de rol van facilitator/ coach helpen we teams, management en organisatie het zelf te doen. Door aan te sluiten bij de organisatie. Dan zijn wij ik graag de tourguide die met de voeten in de blubber naast de medewerkers staan. Met een scherp oog voor het te realiseren resultaat.

Tijdsinvestering:  dagdelen

Locatie: nabij de werkvloer

Zelforganisatie scan 

In een gesprek van ca. 2 uur individueel tot een workshop van een dag met je team/ afdeling, krijg je zicht op waár je staat op het continuüm naar zelfsturing en wát elementen zijn in jouw specifieke situatie die (met name) aandacht nodig hebben. We maken gebruik van vragenlijsten/ scan die we vooraf of ter plekke kunnen verwerken.

Resultaat

Zicht op de te nemen stappen (aandachtspunten ) richting Zelfsturing

Tijdsinvestering:  2 uur tot een dagdeel (excl. individuele vragenlijsten)

Locatie:  bedrijf - dit draagt bij aan de scan

Voorbeeld overwegingen 

- van bedrijven die de stap naar zelforganisatie hebben gemaakt

  • organiseren op basis van vertrouwen; met oog voor de persoon - Bruggink van der Velden Advocaten
  • de best mogelijke zorg leveren - Buurtzorg
  • afstappen van het klassieke model van leiderschap; talent van medewerkers ontwikkelen - Bakkerij van Maanen
  • goedgeschoolde medewerkers een uitdaging te blijven bieden; dienstverlening aan de klant snel en optimaal te laten verlopen - VGZ
  • intrinsieke motivatie; financieel advies gericht op lange termijn gericht; duurzaam in maatschappelijk opzicht -  Viisi Hypotheken
  • minder regels - meer compliance; jongeren willen niet top - down aangestuurd - Springest Opleidingen
  • werkelijk gast-vrijheid voor de klant en werkgeluk bij de medewerkers - Van Hutten Catering
  • dicht op de klant blijven zitten om relevant te blijven; be ready for change  -  ING
  • wendbaar organiseren; de frontlinie (met de klant) staat centraal - de Volksbank
  • dichter bij de inwoners; meer faciliteren dan bepalen; een betere dienstverlening - Gemeente Hollands Kroon

een groter groeiend bedrijf toch klein laten voelen; energie, ondernemerschap en flexibiliteit; wendbaarheid - Bol.com