SKILLS
Augustus 2014 had ik het genoegen een lezing bij te wonen van Marc Cornelissen - poolreiziger. Eén van de weinige mensen die zowel op de geografische Noordpool alsook op de Zuidpool heeft gestaan. Enthousiast verteller die graag leert van zijn ervaringen en deze doorgeeft.
Een laatste reis, april 2015 vanuit Canada worden hem en zijn reigenoot Philip de Roo fataal. Na het uitzenden van een noodsignaal worden ze beide vermist. De eén wordt al snel gevonden, de ander pas weken later. Waarschijnlijk te water geraakt en door onderkoeling om het leven gekomen.
De herinnering en leerervaring - voor teams - blijf ik zo láng mogelijk vasthouden.
essentie
De missie is groter dan de man.
essentie
Essentie van een poolreis is: verbonden aan elkaar, en de opgave. Elke dag presteren. Halverwege opgeven is geen optie.
essentie
Vooraf is de afspraak gemaakt: “Op de dag dat we op de Noordpool staan, zijn we tevreden over de manier waarop”. Wat er onderweg ook mag gebeuren.
richting
Je bent (en blijft) gemotiveerd als je een helder beeld hebt van waar je naar toe gaat.
taak
Het maakt geen donder uit wie er vooroploopt. Durf te beslissen en beweeg! Wie vooroploopt bepaalt de weg. Soms werd er 15 minuten gebakkeleid, en daarmee tijd verspild. Ze hebben het uitgetest en in tijd maakte het niet uit wie er vooropliep
taak
Strikte routines: word er geen 3,25 km/ u gelopen dan slaan we pauze over.
taak
Everybody wants to see an incebear, nobody wants to meet one.
taak
Geniet van de opgave! Voel je je goed dan loop je die dag voorop.
taak
Goed is goed genoeg. Wil je perfect dan vertrek je nooit (maar het vliegtuig wel).
taak
Alles is belangrijk. Goede schoenen (doorbloeding, niet bevriezen, doet ie het bij -40 gr. C.) zijn net zo belangrijk als sponsoring.
taak
Taak versus missie. Je laat je vingers niet bevriezen om te gaan fotograferen.
taak
Ook bij een onzekere uitkomst (zoals driftend ijs) – maak een keuze !
skills
Benoem en benut het verschil tussen personen. Bijv. wie is (op dat moment) het sterkst. Het duurde een week voor we konden vragen wat meer/ minder gewicht mee te trekken
skills
Wij – zij denken: onenigheid en gezeik gaat altijd over de andere (slaap)tent. Wissel elke 5 dagen van bemanning.
skills
Spreek uit. Spreek af. Spreek aan.
skills
In de top van de ijsberg: kennis, vaardigheden, capaciteiten en middelen –dit is te maken. “Onder water”: visie, motivatie/ ambitie, samenwerking, eigenaarschap, zingeving en normen/ waarden – die moeten matchen.
Eind 2024 had ik het genoegen een lezing bij te wonen van Jan Belgers, expeditieleider voor zowel wetenschappelijke als toeristische poolexpedities. Deze gaan naar Groenland, Spitsbergen en Artica. Over die laatste gaat de lezing.
Het Noordpoolgebied (ook wel Arctis of Arctica genoemd) is het gebied rond de Noordpool van de Aarde.
De naam Arctis komt van het sterrenbeeld Grote Beer. Met behulp van de Grote Beer kun je eenvoudig de poolster - nabij de noordelijke hemelpool - vinden. De Poolster beweegt vrijwel niet, zodat deze altijd op dezelfde plaats aan de hemel te vinden is. De Poolster was lange tijd van groot belang voor de navigatie. De hoogte van de Poolster aan de hemel is ongeveer gelijk aan de breedtegraad waarop de waarnemer zich bevindt. Het spreekwoord "poolshoogte nemen" komt hier vandaan.
Articos is - het land van de beer. Pas later werd ontdekt dat het inderdaad het leefgebied van de IJsbeer is.
De Noordpool (Arctis) wordt begrensd door de "10 degrees Celsius Isotherm". De lijn waar het in juli 10 graden is. De Arctis is dus niet gelijk aan de Poolcircel, waar de zon minimaal eén dag per jaar niet op komt en minimaal eén dag per jaar niet onder gaat. En ook de boomgrens vormt niet de begrenzing van Arctis.
De Aarde heeft een magnetisch veld, doordat de buitenkant van de kern van de aarde sneller roteert dan de binnenkant. Dit geeft inductie, nét als de ouderwetse dynamo van een fiets. Dit magnetische veld heeft een Geomagnetische Noordpool, wat technisch gezien nu Zuidpool is. Door massaverdeling in de aarde gebeurt ompoling eens in de 100.000 jaar.
De magnetische Noordpool wandelt gestaag richting Siberië. Bij gebruik van een kaart is Declinatie de momentane afwijking van het geografische noorden ten opzichte van het Magnetische Noorden.
Nederlanders hebben een grote rol gespeeld in het Noordpoolgebied. Het was Willem Barentsz die drie reizen naar de Noordpool maakte, om de Noordoostelijke doorvaart naar China te vinden. Hij ontdekte de kusten van Nova Zembla, Bereneiland en Spitsbergen. Het duurde tot 1969 voor de eerste mens op de geografische Noordpool zou staan.
In de tussentijd (1603 - 1780) hebben Nederlanders zo'n 30 tot 40.000 Groenlandse walvissen (de Bowhead Whale) uitgemoord. Ook wel genaamd "the right whale (to catch)". Omdat deze na het schieten blijven drijven door hun dikke "blubber" = vetlaag. Naast het vlees werd de "walvistraan" = olie gebruikt voor lampen en zeepbereiding. De baleinen (een soort baard van de walvis in plaats van tanden) werden gebruikt voor korsetten en vering van stoelen en bedden.
De Noordpool is een oceaan, omgeven door continenten. Waar de Zuidpool een continent is, omgeven door oceanen. Tijdens de ijstijd werden de levende wezens van de Zuidpool de zee ingedreven - extinctie. Voor de latere pinguïn waren er zo geen roofdieren. En konden de vleugels verworden tot flardjes. Z'n botten werden zwaar, zodat ie beter toegerust werd om te duiken.
Tijdens de ijstijd reikte het ijs tot zo ongeveer de Doggersbank. Nu een ondiepte in de Noordzee, maar zo'n 21000 jaar geleden een mammoetsteppe. Een toendra aan de rand van de ijskap waar ook mensen leefden. Vissers brengen met regelmaat schedels van mammoeten, sabeltandtijgers, zelfs van Neanderthalers naar boven.
Het was Milankovitch die een cyclus van ijstijden berekende. Eens in de 20.000 jaar komen deze voor. We zitten nu precies midden in een interglaciale periode.
Ons klimaat wordt in grote mate bepaald door de Poolwervel, de Polar Vortex op zeer hoog niveau. Deze bepaalt de straalstroom daaronder. Een sterke poolwervel betekent een koud klimaat. Door de huidige zwakke poolwervel kunnen flarden warme en koude lucht ontstaan, die zich af kunnen splitsen als Lage en Hoge druk gebieden. Zo'n geïsoleerd hoge druk gebied kan over grote afstand veel water opnemen, wat leidt tot de stortvloeden zoals die oktober 2024 in Spanje teisterden.
Naast de Poolwervel is ijs is een belangrijke factor voor het weer. Het pakijs wordt enorm veel minder/ dunner. De hoogte van de gletsjers (het volume) wordt kleiner (volume) - dit is meer nog van belang dan alleen het terugdringen ervan. Meerjarig ijs biedt de mogelijkheid van algengroei daaronder. Door fotosynthese ontstaat planktongroei. Het zogenaamde fytoplankton vormt de bron voor dierlijk plankton. Koude zeeën zijn rijk aan voedsel. Waar een koude stroom aan de oppervlakte komt is een rijk leven. Tropische zeeën zijn vaak arm. Koraalriffen hebben hun eigen leefsysteem.
Door smeltend pakijs komt het land omhoog. Doordat het gewicht van het ijs verdwijnt. Havens aan de westkant van Groenland komen nu al droog te liggen. Oude vestigingen van de Inuit liggen meer in land. Met deze isostatische beweging (de grond komt omhoog) komen ook skeletten bloot te liggen. Er worden dieren van 40.000 jaar oud terug gevonden. Vroeger verklaarde men skeletten op hoger gelegen delen nog met "de zondvloed".
De Arctic warmt veel sneller op dan de rest van de aarde. Het wordt nu al tot 37 graden op Spitsbergen! In 2030 zal de Noordpool 's-zomers uit water bestaan!
Zonder ijs is er ook geen stroming! Koud en zout water stroomt van het pakijs naar beneden. Dit is de motor van de thermohaline stroming. Oceaanstromingen op grote schaal. Deze zijn onder andere de motor van de warme golfstroom langs Nederland. Zou deze er niet (meer) zijn, dan scheelt dit een graad of 10 in Nederland! Wij krijgen het dan kouder, maar dit is geen tegenwicht voor de opwarming.
De Toendra wordt steeds natter - meren worden gevormd. Wij herkennen dit nog als Pingos' uit de ijstijd. Doordat het ijs ondergrond grond ontdooit, ontstaat een gat in de permafrost. Wat zich vult met water. De pingo-ruïne van Valkenwaard is daar een mooi voorbeeld van.
Door opwarming van de aarde ontdooit ook de permafrost. Huizen gefundeerd op permafrost storten in. IJs wiggen in het landschap ontdooien. Dit geeft weliswaar mooie hexagonale vormen, maar het land wordt ontoegankelijk.
WAT KAN IK VOOR JOU BETEKENEN
Ik help (afdelings) managers en teams in productie, logististiek, dienstverlening of non-profit.
Met het realiseren van Zelforganisatie.
Met als resultaat: meer betrokkenheid, lager verzuim, verantwoordelijkheid en een beter resultaat.
Copyright © Alle rechten voorbehouden
