Taal om te be-grijpen! Dat betekent, het vastpakken van de werkelijkheid, om er (later) iets mee te doen. Maar wat nou als "de halve wereld aan je voorbijgaat" zónder dat je ook maar iets kúnt pakken. Omdat het niet past in je taal/ je referentiekader. Waardoor je kans hebt dat je het niet ziet - terwijl het voor/ onder je neus gebeurt.

 

Máchtig intrigerend is dit. Je ziet wat je (al) (her)kent. Het moet in je kaders passen en als het daar (ver) buiten ligt - verwerp je het. Zoals. in mijn geval - het overmatig gebruik van piercings mij stoort. Dat past niet in mijn beeld van de wereld, niet mijn beeld van schoonheid.

 

Figuur het belang van taal bij elfsturend team.

Taal = verpakkingsmateriaal

Afbeelding NLP Comnicatiemodel bij zelforganisatie.

Dit doet mij realiseren: álles komt via ons brein naar binnen. Via de zintuigen (NLP-communicatiemodel). Wij geven in "onze bol" onze eigen unieke betekenis aan ervaringen. En veel daarvan gaat "op de automatische piloot". Refereert aan (diep) opgeslagen eerdere ervaringen. Taal helpt om gevoelens/ emotie "onder woorden" te brengen. Als "codeerder" - zoals je een woord kan omzetten in morsetekens. Een neutrale verpakking.


Maar hoe neutraal ís taal?!  Misschien ligt de relatie tussen taal en betekenis andersom?!  Taal ís/ vormt dan het bericht! Met taal bepaal (stel) je de werkelijkheid (vast). Zoals Eskimo's 20 verschillende woorden voor sneeuw hebben. Waarmee zij nuances kunnen aanbrengen die wij niet eens zien!

Zo stelt ook de hypothese van linguïstische relativiteit ( Sapir-Whorfhypothese) stelt  - dat de taal die we spreken - invloed heeft op onze manier van denken over de werkelijkheid. Zo onderscheiden wij Nederlanders lichtblauw van donkerblauw, als varianten van één kleur. Terwijl Russischtaligen voor lichtblauw een heel ander woord hebben (голубой (goloeboj)) dan voor donkerblauw (синий (sini)). Voor hun zijn ze nét zo verschillend als dat wij rood van roze onderscheiden. 

Management "discours"

Voorbeeld van taal als perceptie is het "management discours".  Het redelijk samenhangend geheel van begrippen, concepten en redeneerwijzen waarmee we naar organisatie en management "kijken". Sommige zaken zijn daarin wél verwoord, terwijl andere gezichtspunten, redeneerwijzen niet "gezien" worden.

 Wij denken en praten als vanzelf vanuit dit "heersende discours" . Met kenmerkende (koude) termen als omgeving, systeem, doel, visie, implementeren, control, sturen, beheersen. En (wat warmere) termen als motivatie, commitment, participatief veranderen tot zelfs dienend leiderschap. Dit dekt een lading. De gemeenschappelijke deler is wetenschappelijke voortuitgangsdenken. Het Scientific Management. Dat wetenschap helpt - om (steeds beter) te begrijpen hoe alles in elkaar zit. En dat - dat het mogelijk maakt om inmiddels zowat alles naar onze hand te zetten. Ik noem maar iets: klimaat.

Afbelding het belang van taal bij wendbaar organiseren.

Zeker als er in een maatschappij sprake is van een dominant - een "machtig" discours,

dan worden deze impliciete boodschappen je met de paplepel ingegoten

Thijs Homan

Hoogleraar Change and Implementation 

Open Universiteit Nederland

Afbeelding beeldvorming bij zelfstruing.

Tegenovergesteld is er het "chaos- en complexiteitsdenken". Dit is er wel over uit, dat je als manager/ projectleider maar heél beperkt in control bent. Dat er geen rechtlijnigheid is tussen actie en reactie. Je kunt nog zo je stinkende best doen, maar de reactie op jou ongetwijfeld mooie, indrukwekkende plannen is, nauwelijks te voorspellen. In lijn met dit complexiteitsdenken kan wel weer zo zijn dat slechts een klein zetje in de goede (?) richting voldoende blijkt om (hoewel) onverwachte wendingen te triggeren.  

Remedies

wat te doen?

Portret Wssili Zafiris over betekenis geven.

De enige vrijheid die we hebben

is de vrijheid te kiezen wat iets voor ons betekent

Wassili Zafiris

Life & Business Coach 

Afbeelding Six blind wise man - betekenisgeving.

Betekenisgeving is geen vaststaand gegeven. Jou betekenisgeving is een gecreëerde constructie, maar voelt voor waar. Het brein maakt geen onderscheid tussen waarheid of fictie (gepercipieerde waarheid). Hoe kunnen we dan tot een zo goed (objectief?) mogelijk beeld (van de waarheid?) komen.

  1. stop met het gebruik van containerbegrippen, waar ieder een eigen invulling kan geven. Zoals kwaliteit, duurzaamheid, infrastructuur en casemanagement.
  2. verrijk je perspectief - zorg voor pluriforiteit in je team/ omgeving. Omring je met anders-denkenden
  3. wijzig van context. Eenzelfde begrip in een heel andere context krijgt een andere betekenis! Een mooie beschrijving hiervan is te vinden in  "Niks nieuws onder de zon en andere toevalligheden"
  4. reframe (NLP-techniek) is hier de verbale uiting van. Bijvoorbeeld "ik mis de bus - en kom daardoor te laat, maar nu heb wel mooi de tijd om ..".
  5. wees je bewust - wat voél je erbij. Wélke betekenis/ lading geef jií aan een waarneming. Wat dénk je daarbij.
  6. zoom-uit, plaats je waarneming/ ervaring in groter perspectief. Deel van een groter geheel of als stip in de tijd
  7. de vragen van “the Work” (Byron Katie: ís het waar, kun je absoluut weten dat het waar is, hoe reageer je wanneer je dit gelooft, en wie zou je zijn zonder deze gedachte)

En gebruik altijd in gesprekken die "goeie ouwe getrouwe" LSD: Luisteren - Samenvatten - Doorvragen.

Bronnen

WAT KAN IK VOOR JOU BETEKENEN


Ik help (afdelings) managers en teams in productie, logististiek, dienstverlening of non-profit.

Met het realiseren van Zelforganisatie.

Met als resultaat: meer betrokkenheid, lager verzuim, verantwoordelijkheid en een beter resultaat.