ORGANISEREN


DAO DECENTRALIZED AUTONOMOUS ORGANIZATION

The future of organizations is .. .. DAO's !? DAO's Decentralized Autonomous Organizations. Waarin alles tot nog toe samen komt - thuiswerken, - technologie & ervaring met organisatie/ besluitvormingsmodellen zoals Holacracy.

De tijd is rijp

DAO's don't (do the) work, people do

nestr.io/blog

Het organiseren van werk(zaamheden) staat aan de vooravond van een revolutie. Alles lijkt erop dat een aantal trends samenkomen die een pérfecte voedingsbodem vormen voor DAO's - gedecentraliseerde autonome organisaties: 

  • COVID heeft ons  laten inzien dat thuiswerken wérkt (voor niet plaatsgebonden acitiviteiten). En dat voor de meeste mensen het zelf bepalen van (werk)tijd en prioritiet productiviteits voordelen geeft.
  • Crypto currencies hebben een enorme vlucht genomen, en zijn ook weer net zo hard "geland".  Deze wisten succesvol grote investeringen aan zich te binden. Early adopters onder  deze organisaties ondervonden een noodzaak tot decentralisatie/ zelforganisatie
  • de praktijk van zelforganisatie is volwassen geworden, met voorbeelden als  Sociocratie en Holacracy.

Dus, waar is het wachten nog op?

Een definitie van een organisatie is een doelgericht samenwerkingsverband. Samen iets realiseren wat je in je uppie never nooit niet voor elkaar krijgt. Gaandeweg is naast effectiviteit (doeltreffendheid) efficiency (zie Taylor) een grote rol gaan spelen. Waarbij uiteindelijk de wal (aan regels, procedures, management en control) het schip (doelgericht resultaat bereiken) keert.

 

Elk bedrijf/ organisatie heeft behoefte aan een doel/ richting, structuur, regels en afspraken. Daarvoor worden over het algemeen managers aangenomen. De beslissingen worden bij hen gecentraliseerd, waarna "de vloer" kan/ moet uitvoeren.  We spreken van een management hiërarchie, of vanaf de vloer bekeken ook wel een Apenrots.

Wil je in zo'n organisatie iets voor elkaar krijgen, dan loop je ontegenzeggelijk tegen muren aan. Gevormd door regels, bevoegdheden, afdelingsgrenzen, controle, budgetten en managers. Heb je eenmaal de interne strubbelingen overwonnen dan loop je nog gerede kans tegen muren tússen organisaties aan te lopen. Een verschil in belang, prioriteit, beschikbare capaciteit en niet in de laatste plaats gedrag en cultuur. In feite vermenigvuldigt inter-organisationeel het aantal (mogelijke) hindernissen, waarmee vernieuwing traag verloopt. Het verbaast me en ik waardeer het dat er überhaupt mooie initiatieven (tegen de stroom in) van de grond komen.

Conventional organizations rely on hierarchies that are enforced through shareholders, boards, executives and managers with "power over" those lower in the hierarchy. This power is wielded through the tools of shareholder ship, employment and compensation. DAO's offer us the tools to eliminate all three of these tools, that so often lead to power abuse. With that we can create a safe environment, where we are all invited to show up and lead our work in pursuit of the DAO's purpose.

nestr.io/blog

De tijd is rijp om het anders te doen, anders te organiseren. Met behulp van technologie (vooral Blockhain) is het mogelijk veel van de benodigde regels en afspraken vast te leggen in Smart Contracts.  Een Smart Contract is simpel gezegd een digitale overeenkomst tussen twee partijen die opgesteld wordt zonder tussenkomst van een derde partij. Een digitaal protocol zorgt vervolgens ervoor dat de overeenkomst wordt uitgevoerd als vooraf afgesproken criteria worden behaald. Zo'n contract is een “als… dan…” algoritme. Als X zich voordoet, dan wordt Y uitgevoerd. Dit proces wordt geheel gedigitaliseerd.
Door zo de bedrijfsvoering in Smart Contracts vast te leggen ontstaat er ruimte voor decentrale autonomie. Ieders inbreng naar vermogen kan los van ruimte (en tijd) optimaal worden samengebracht voor het verwezenlijken van een gezamenlijk (hoger) doel. De onderlinge beloning/ waardering wordt middels digitale Tokens geregeld. Een soort van eigendomsbewijzen.

Oorsprong

Om een DAO te kunnen beginnen is benodigd:

  • Een lijst van programmeerbare regels en afspraken, vastgelegd in Smart Contracts
  • Tokens, die de organisatie uitgeeft om daarmee de activiteiten en resultaten van haar stakeholders te kunnen belonen, en
  • investeerders, nodig om de tokens in omloop te brengen

 

Werken in/ vanuit een DAO maakt het mogelijk om:

  • met een heel diverse groep/ gemeenschap, te werken aan een gezamenlijk doel - zónder al die blokkades die binnen en tussen organisaties het werk belemmeren
  • haar deelnemers naar (eigen) inzicht, tijd/ mogelijkheid en vermogen bij te laten dragen en daarvoor te worden gewaardeerd, door anderen/ de gelijken, in plaats "van bovenaf".
  • de sturing (governance) van de organisatie door de deelnemers zélf en gezamenlijk op te zetten en te onderhouden

Een DAO is een vorm van organiseren die het mogelijk maakt om de grenzen binnen en tussen organisaties te kunnen overstijgen!

Ik heb me de afgelopen jaren verwonderd over het gebrek aan vrijheid en ruimte dat sommige individuen en teams, die willen doorpakken, krijgen. De DAO is een nieuwe organisatievorm die deze ruimte wel in zich heeft.

Gidion Peters

In een wereld waarin grenzen binnen en tussen organisaties eerder beperkend dan bevrijdend werken, is het tijd om nieuwe ruimtes te creëren waarin samenwerking centraal staat. Met DAO's bevrijd je menselijk potentieel en de energie van iedereen die wil bijdragen aan vernieuwing.

Gidion Peters

DAO's kennen hun oorsprong in de Techwereld. Techreuzen als Google en Facebook, maar ook de eerste Blockchains als Bitcoin en Ethereum hadden hun besluitvorming en ontwikkeling nog sterk gecentraliseerd. Dit leidde tot een nijpend gebrek aan verscheidenheid en flexibiliteit. Maar ook tot Forken - het ongewenst afsplitsen. Op basis van openbare broncode wordt dan een geheel nieuw project/ bedrijf gestart.
Technologie, bijvoorbeeld in de vorm van blockchain, maakt het mogelijk om samen resultaat te bereiken zónder afhankelijk te zijn van een centrale organisatie. 

Zo besloot bijvoorbeeld Tezos in 2018 een netwerk te ontwikkelen, waarmee de besluitvorming in handen van de gebruikers kwam.

DAO's bieden "Grote innovatiekansen: bijvoorbeeld door samenwerking tussen bedrijfsleven, overheid en onderwijsinstellingen. Voor deze grenzeloze samenwerkingen zijn minder stuurgroepen, letters of intent, bestuurlijke memoranda en afstemmings overleggen nodig: de DAO biedt namelijk een platform om aan de slag te gaan in plaats van lang te onderhandelen

Gidion Peters

Een DAO bestaat uit:

  • een gedeeld bezit van digitale activa zoals crypto-valuta, tokens en / of NFT's- non-fungible tokens, oftewel een niet-vervangbare tokens. NFT's zijn digitale bestanden die gekoppeld zijn aan een digitaal 'iets', zoals een afbeelding, filmpje of zelfs een tweet. In een NFT staat wie hiervan de eigenaar is.  De digitale eigendommen worden beheerd door slimme contracten of multisignature - die ervoor zorgen dat het uitgeven of verhandelen van deze activa nooit kan worden gedaan door eén of enkele personen.
  • een openbaar lidmaatschapsregister, waarin duidelijk blijkt wie wat heeft wat bijgedragen aan de DAO. En wat zij daarvoor ontvangen hebben als compensatie voor die inspanning
  • een vorm van (meerderheids) stemmen om tot collectieve besluitvorming te komen, en
  • een soort van governacetoken, waarmee ieder inbreng kan hebben in de gedecentraliseerde besluitvorming.

Ontwikkeling

Wat nieuwe vormen van organisatie/ besluitvorming zoals Sociocratie en/ of Holacracy toevoegen aan de eerste DAO's is:

  • DAO's maken totnogtoe gebruik van meederheids stemmen voor bestuurs (governance) beslissingen. Dit betreft besluiten met betrekking tot de organisatie/ verdeling van het werk. Een meerderheid maakt de dienst uit, ongeacht of ze inhoudelijke expertise hebben. De (kennis van) de minderheid wordt niet gehoord.
      • Vormen van zelforganisatie maken gebruik van consent. Uitgangspunt is "we doen het, tenzij" het aantoonbaar kwaad kan een initiatief te nemen.  Dus niet vragen of stemmen of we het eens zijn (consensus) maar vragen of er steekhoudende bezwaren zijn een actie niet te (onder)nemen. Besluitvorming volgens consent verhoogt de effectiviteit van besluitvorming en nodigt uit tot expirimenteren, wat de innovativiteit van de organisatie drastisch verhoogt.

  • de voormalige DAO's hebben nog geen systeem voor operationele besluitvorming - besluitvorming met betrekking tot werkinhoud. Wat over het algemeen betekent dat wat luidere, meer seniore en extraverte mensen de dienst uitmaken.
      • Vormen van zelforganisatie zijn gebouwd rond rollen en cirkels, met bijbehorende expliciete verantwoordelijkheden. Zodat experts tot hun recht kunnen komen en onafhankelijk over hun afgebakend werkgebied beslissen. Een rol is gescheiden van de persoon. Wanneer je voor jouw rol iets wilt bereiken, spreek je andere rollen aan - niet de personen.

  • Veel DAO's combineren nog hun eigendoms-token met hun governance-token, wat de mogelijkheid van misbruik van aandeelhoudersmacht mogelijk maakt.
      • Zelforganisatie kent facilitators. Deze faciliteren (de besluitvorming) volgens een strak protocol, zodat gewaarborgd is dat de mogelijkheid tot inbreng/ afspraken gelijk is voor álle leden. Eenieder wordt uitgenodigd te verschijnen zoals hij of zij is. Hij of zij hoeft zich binnen de organisatie niet anders voor te doen dan (bijvoorbeeld) thuis.

Een DAO betekent:

  1. Decentralized: het verspreiden van eigenaarschap en besluitvormng. Inbreng en doorontwikkeling van de organisatie wordt verdeeld over een brede en diverse groep.
    Die groep kan een gemeenschap zijn vormen waarin zelfs "klassieke" organisaties kunnen participeren.

    Er zijn gradaties van decentralisatie. De vorming van een DAO doorloopt verschillende ontwikkelingsstadia:

2. 

3.

Autonomous betreft de ruimte die deelnemers van een DAO hebben. Er is een minimale set aan regels over de Governance: de beslissingen over (door)ontwikkeling van de organisatie. Iedereen binnen een DAO kan vanuit eigen de drive, rol en betrokkenheid voorstellen doen. Wat het ondernemerschap en initiatief stimuleert. Zolang het bijdraagt aan het realiseren van het hogere doel (de purpose) van de DAO.


De partij waartoe je behoort verdwijnt namelijk naar de achtergrond en de opgave komt centraal te staan

Gidion Peters

Organization: deze nieuwe organisatievorm kruipt aan tegen het idee van een netwerkorganisatie. En doet daarmee denken aan het werken met platforms, zoals de succesvolle Chinese Witgoedfabrikant Haier. Wie wil bijdragen, krijgt daar gelegenheid toe en hoeft niet langs en manager. Of een bijdrage waardevol is wordt door de deelnemers, niet het management, bepaald.


Een DAO is - - sterk meritocratisch: niet je positie, maar je toegevoegde waarde is wat telt".

Gidion Peters

De naam DAO belooft misschien wat veel. En klinkt Chinees - daar ligt de toekomst van organiseren? De O van Organisatie wordt niet volldig waargemaakt. Want de som van genoemde delen vormt nog geen organisatie. Zo geeft een DAO geen antwoord op de vorming van van cultuur, de onboarding, de besluitvorming, strategie en prioriteitstelling of conflictoplossing en feedbackmechanismen. Om er maar een paar te noemen.

 

DAO's worden nu al toegepast voor bijvoorbeeld - voor het publiceren van onderzoeksjournalistiek (Mirror), het samenbrengen van onderzoek naar levensverlengende therapieën (Vita-DAO) - en het ontwikkelen van (digitaal) burgerschap (Estonia/ Estland). Estland vervult een voortrekkersrol in het aantrekken van bedrijven die werken aan/ als DAO's. De opmars van DAO's gaat gestaag verder met de opkomst van Decentralized Finance, waar Uniswap en DAO Maker voorbeelden van zijn.  

 

DAO's hebben voordelen ten opzichte van centraal geleide organisaties. Door te werken met  Smart contracts zijn de bedrijfsprocessen efficiënt ingericht. De medewerkers kunnen zich daardoor focussen op hun taken (bijdrage) die er toe doet.
Er zijn ook nadelen aan DAO's. Smart contracts kun je niet zomaar veranderen. En een fout in een Smart Contract kan tot misbruik leiden, of zelfs dat de organisatie ten onder gaat.

 

Het concept van DAO's is nog niet volledig uitgewerkt. Er zijn nog vragen met betrekking tot de juridische rechtsgeldigheid.  En de benodigde veranderingen in organisatiecultuur gaan langzaam. Misschien is er meer sprake van evolutie dan revolutie. Maar de toekomst - die is aan DAO's!

Bron: